آلکیل بنزن خطی LAB

آلکیل بنزن خطی (LAB) به خاطر تجزیه‌ پذیری مناسب در محیط زیست به طور گسترده در صنایع تولید مواد شوینده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آلکیل بنزن خطی (Linear alkyl benzene) یک ترکیب شیمیایی بوده که نام تجاری آن به اختصار LAB است و با فرمول شیمیایی C6H5CnH2n+1 نمایش داده می‌شود.

این ترکیب شیمیایی شامل یک حلقه بنزنی و یک گروه آلکیل خطی متصل به آن است. گروه آلکیل متصل به آلکیل بنزن خطی، یک گروه هیدروکربنی آلی خطی است. به زبان ساده این ماده شامل دو بخش است یک بخش زنجیره خطی آلکیل و یک بخش حلقه بنزن است.

CnH2n+1 یک زنجیره بدون شاخه است که به طور عمده به عنوان یک واسطه به منظور تولید سورفکتانت برای استفاده در مواد شوینده تولید می‌شوند.

به طور معمول در فرمول شیمیایی این ماده n عددی بین 10 تا 16 است و در برش‌های سنگین مانند C12-C13، C12-C15 وC10-C13 به منظور استفاده در شوینده‌هایی مانند مایع ظرفشویی، شامپو کارواش، شوینده‌های خودرویی و شوینده‌های بهداشتی تهیه می‌شوند.

از دهه ۱۹۶۰ میلادی، آلکیل بنزن‌ خطی به عنوان اصلی‌ترین مواد شوینده زیست تخریب‌پذیر شناخته شده‌اند. به طور کلی می‌توان گفت مهم‌ترین کاربرد این ماده ساخت مواد شوینده است.

این ماده شیمیایی ماهیتی روغنی و بی‌رنگ دارد و در حضور گوگرد و شرایط احتراق و واکنش با So3 در راکتور به سولفونیک اسید تبدیل می‌شود که ماده اصلی در شوینده‌ها است.

این ترکیب شیمیایی همچنین یک ماده اشتعال زا و غیر سمی است. دانسیته آن از آب کمتر است.(بین 0.850 تا 0.860) برای اندازه گیری دانسیته LAB از هایدومتر استفاده می‌شود.

LAB همچنین برای تولید سولفونات آلکیل بنزن (LAS) استفاده می‌شود. این شوینده یک شوینده زیست تجزیه پذیر است.

 LAS به دلیل سرعت کم تجزیه دودسیل بنزن سولفوناته شاخه‌ای (branched dodecylbenzene sulfonates) جایگزین این ماده در شوینده‌ها گردید.

کاربرد آلکیل بنزن خطی

از LAB به طور عمده به عنوان ماده‌ای واسط برای تولید آلکیل بنزن سولفونات خطی (اسید سولفونیک) یا LAS که یک سورفکتانت تخریب‌پذیر است و جهت تولید محلول‌های رقیق برای خاصیت پاک کنندگی و تولید انواع مواد شوینده استفاده می‌شود؛ مانند:

o مایع ظرفشویی

o مایع لباسشویی

o پودر لباسشویی

o شامپو کارواش

o شوینده‌های خودرویی

o و سایر شوینده‌های بهداشتی

LAS بزرگ‌ترین حجم سورفکتانت مصنوعی در جهان را شامل می‌شود، که شامل نمک‌های مختلف آلکیل بنزن سولفاته شده است. این نمک‌ها به طور گسترده‌ای در مواد شوینده خانگی و همچنین در کاربردهای صنعتی بی‌شمار مورد استفاده قرار می‌گیرند.

آلکیل بنزن خطی، در نیاز به سالم ماندن و عاری از بیماری بودن در استفاده از شوینده‌ها، پاک کننده‌های خانگی و لباسشویی نقشی اساسی دارد.

آلکیل بنزن سولفونیک اسید خطی را می‌توان به صورت پودری پایدار که قابل تجزیه بیولوژیکی است خشک کرد. LAB  همچنین برای تولید LABSA و LAS مورد نیاز است که بیشترین سهم جهانی را در بخش سورفاکتانت مصنوعی تشکیل می‌دهند.

حدود 83-87٪ LAS  در مواد شوینده خانگی، مایعات ظرفشویی، مایعات لباسشویی، پودر لباسشویی و سایر پاک کننده‌های خانگی استفاده می‌شود.