ته ماند برج اتمسفریک

امروزه به دلیل افزایش نیاز به برش­های سبک نفتی، تبدیل برش­هایی با وزن مولکولی بالا نظیر پسمانده برج تقطیر اتمسفریک به محصولات با ­ارزش توجه زیادی را به خود جلب کرده است.

بعد از تقطیر اتمسفری نفت خام، در پایین ستون برج تقطیر اتمسفریک مایع ته مانده برج تقطیر باقی می‌ماند. این ته ماند برج تقطیر شامل ترکیبات با جرم مولکولی بالا است که احتمالاً به دلیل حلالیت کمشان در آب و انرژی­های رزونانسی بالای ساختارهایشان، به کندی و با بازدهی کم تجزیه می­شوند.

ته مانده برج تقطیر به دست آمده از برج تقطیر اتمسفریک را مجدد در برج تقطیر خلاء پالایش می‌کنند که از این ته ماند محصولات مختلفی به دست می‌آید.

از روش تقطیر با خلا به منظور جداسازی بیشتر ته مانده‌های برج تقطیر اتمسفریک استفاده می‌شود. اساس کار جداسازی در برج تقطیر خلا مانند برج تقطیر اتمسفریک است و واحد تقطیر خلا را می‌توان کامل کننده تقطیر اتمسفریک در نظر گرفت.

در این برج جهت جلوگیری از شکست حرارتی در دماهای بالا و صرفه جویی در زمان و انرژی، از کاهش فشار استفاده می‌شود.

این محصول شامل تمامی اجزای نفت خام است که نقطه جوش آنها بالاتر از (343C) F 650 است. در واقع این برش‌ها را نمی‌توان در برج تقطیر اتمسفریک تبخیر کرد، زیرا در دمای مورد نیاز برای رسیدن به تبخیر شروع به ترک خوردن یا شکستن می‌کنند.

در نتیجه، آنها در طول فرآیند تقطیر اتمسفری به شکل مایع باقی می‌مانند و در نهایت از “ته” برج خارج می‌شوند.

محصولات ته ماند برج اتمسفریک

پالایشگاه‌های نفت بسته به نوع خوراکی که بر مبنای آن طراحی شده‌اند دارای پیچیدگی‌های متفاوتی‌اند که بر اساس آن میزان و نوع محصولات آن متفاوت هستند. ضمن اینکه نقطه جوش‌ها را در برج تقطیر و میزان تولید هر یک از فرآورده‌ها را می‌توان بر اساس نیاز بازار تغییر داد.

ته مانده (Residue/Vacuum Bottom) برج تقطیر را می‌توان در واحدهای گرانروی شکن، کک‌سازی و یا آسفالت‌زدایی برای تولید نفت کوره سنگین، خوراک واحد کراکینگ و یا خوراک واحد تولید روغن، پالایش کرد.

برش‌های ته مانده‌ی واحد تقطیر در خلا با مواد حاصله در این بخش مخلوط شده و مازوت و قیر و روغن پایه تولید می‌کنند. همچنین آسفالت و مازوت بعد از فرستاده شدن به واحد کاهش ویسکوزیته (گرانروی) تحت کراکینگ تولید شده و در صنعت و مراکز صنعتی مصرف می‌گردند.

علاوه بر این ماده‌ای که از پایین برج تقطیر خارج می‌شود ته مانده یا محصول انتهایی (Bottom) نام دارد و معمولا غنی از جزء یا اجزائ سنگین‌تر (که از نقطه جوش بالاتری برخوردار می‌باشند) خواهد بود.

این ماده سنگین‌ترین برش حاصل از تقطیر نفت خام است که از ته مانده برج تقطیر استحصال شده و به سه دسته قیر نیمه جامد، جامد و مایع تقسیم می‌شوند.

محصولات برج تقطیر در خلاء از بالا به پایین عبارتند از:

1- محصول بالاسری شامل Light Vacuum Slops ، Non Condensable gas

2-  Heavy Diesel (H.D)

3– ISO Feed خوراک واحد ایزوماکس

4- Heavy Vacuum Slops

5-Vacuum residue or vacuum tar خوراک واحد غلظت شکن

کاربردهای ته ماند برج اتمسفریک

در ادامه لیستی از فرآورده‌های خروجی از برج تقطیر خلأ مانند گازوئیل را به همراه کاربردهای آن مشاهده می‌کنید:

گازوئیل خلاء سبک

از گازوئیل خلاء سبک به عنوان سوخت یا خوراک پالایشگاه‌های روغن سازی استفاده می‌شود.

گازوئیل خلاء سنگین

از گازوئیل خلاء سنگین برای خوراک پالایشگاه روغن سازی یا خوراک واحدهای کراکینگ و هیدروکراکینگ جهت تبدیل به فراورده‌های سبک‌تر مانند بنزین، سوخت جت و گازوییل استفاده می‌شود.

قیر

از قیر به عنوان مادۀ مورد استفاده در آسفالت یا خوراک واحد ککینگ جهت تبدیل به فراورده‌های سبک‌تر استفاده می‌شود.