شرکت کالا و انرژی کیا خاورمیانه

مازوت یا نفت کوره چیست؟

مازوت یا نفت کوره چیست؟

مازوت

مازوت در واقع همان نفت کوره سنگین است که در کشتی، نیروگاه ها و… از آن استفاده می شود و به دلیل رنگ سیاهی که دارد به آن نفت سیاه نیز می گویند.

در حال حاضر ترکیب مازوت به طور عمده توسط روسیه، قزاقستان، آذربایجان، ترکمنستان و ایران تولید شده و به دلیل گرمای سوختن بالایی که دارد جهت تولید بخار در دیگ های بخار استفاده می شود.

از این سوخت برای گرم کردن خانه ها در اتحاد جماهیر شوروی سابق و در کشورهای خاور دور که امکان ترکیب یا تجزیه آن به مواد شیمیایی پتروشیمی معمولی  نیست، استفاده می شود.

در غرب، کوره هایی که مازوت را می سوزانند به عنوان کوره های ضایعات سوز شناخته می شوند. در ایالات متحده و اروپای غربی، مازوت تجزیه و تخریب شده و محصول نهایی آن گازوئیل است.

مازوت چیست؟

مازت، نفت کوره و یا مازوت (Mazut) یکی از مشتقات و هیدروکربن‌های نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفتا، بنزین و نفت سفید به ‌دست می‌آید.

به طور کلی به هر نوع سوخت مایعی که در کوره یا دیگ بخار برای تولید گرما یا در موتورها جهت تولید نیرو به کار می رود، مازوت می گویند. البته به غیر از مواردی که نقطه اشتعال آن ها در حدود 42 درجه سانتیگراد (108 درجه فارنهایت)  است که در مشعل های پنبه ای یا چوب بری سوزانده می شوند.

به طور دقیق مازوت که همچنین با عنوان نفت سنگین، نفت دریایی یا نفت کوره نیز شناخته می شود، به سنگین ترین سوخت تجاری به دست آمده از نفت خام اعم از تقطیر یا باقی مانده گفته می شود. نفت کوره به طور معمول بویی همچون نفت سفید دارد و اشتعال‌پذیر است.

این ماده ارزان‌ترین مادهٔ سوختنی برای کوره‌ها، حمام‌ها، تنور نانوایی‌ها، موتورهای دیزلی، کشتی و برخی نیروگاه‌ها است.

طبق آمار شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، صادرات مازوت 79.01 درصد از کل صادرات محصولات پالایشگاهی ایران را تشکیل می دهد.

منبع تولید مازوت

به طور کلی مازوت در فرآیندهای مختلف پالایش نفت خام  تولید می‌ شود و از مشتقات نفت است. این ماده معمولا از تقطیر نفت خام یا پس مانده نفت به دست می آید.

مولکول های کوچکی مانند پروپان، نفتا (بنزین سنگین)، بنزین و سوخت جت (نفت سفید) دارای نقاط جوش نسبتاً کمی در هنگام شروع فرآیند تقطیر کوچک هستند.

محصولات سنگین تری مانند سوخت دیزل و روغن روان کننده فراریت کمتری دارند و با سرعت کمتری تقطیر می شوند. نفت کوره به معنای واقعی کلمه یک ترکیب ته بشکه است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

تنها محصول متراکم تر از مازوت، کربن سیاه و بقایای قیر (آسفالت) است که برای آسفالت جاده ها و آب بندی سقف ها استفاده می شود.

فرومول شیمیایی

نفت کوره از هیدروکربن های زنجیره بلند به ویژه آلکان ها ، سیکلوآلکان ها و ترکیبات آروماتیک ساخته می‌شود و وقتی تولید می شود که مولکول های کوچکی مانند پروپان ، نفتا و بنزین با فرآیند تقطیر از نفت خام جدا می شوند.

مولکول‌های کوچک‌تر مانند پروپان، نفتا و بنزین برای خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد، سوخت جت که دمای جوش نسبتا پایین دارد، در مراحل ابتدایی برج تقطیر به‌دست آمده و جدا می‌شود.

محصولات نفتی سنگین مانند سوخت دیزل و روغن‌های روانکاری فراریت بسیار کمتری دارند و با سرعت پایین‌تری از برج تقطیر جدا می‌شوند، درحالی که سوخت بانکر دقیقا پایین بشکه‌ها است، در فرآیند تقطیر نفت خام محصول چگال‌تر از بانکرها موجودی کربن سیاه و باقی‌مانده بیتومونس (اسفالتین) است که برای آسفالت‌کردن جاده‌ها و عایق‌بندی سقف‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.